PRISMA – PRo-actieve Interdisciplinaire Self MAnagement educatie

Doel

PRISMA staat voor PRo-actieve Interdisciplinaire Self-MAnagement en is een groepseducatieprogramma speciaal ontwikkeld voor mensen met diabetes type 2. PRISMA gaat ervan uit dat iedereen expert kan worden over zijn eigen ziekte en daarmee het heft in eigen hand kan nemen.

Toelichting

Een groepseducatieprogramma speciaal ontwikkeld voor mensen met diabetes type 2 waarvoor de zorgverlener specifiek getraind wordt. De methodiek is gebaseerd op gedragswetenschappelijk theorieën die effectief zijn gebleken op het gebied van zelfmanagementeducatie, het ontwikkelen van individuele motivatie en het verkrijgen van controle over de aandoening.

• Hoe in de praktijk te gebruiken:
  Tijdens de PRISMA-cursus gaat de trainer samen met de deelnemers actief op zoek naar misvattingen en naar interne motivatie voor gedragsverandering. De trainer zet de deelnemers aan om actief mee te denken en laat het verhaal uit de groep komen door het stellen van vragen in plaats van vertellen/doceren. Tot slot maakt de trainer de vertaalslag naar wat de deelnemers nou zelf kan doen om zijn/haar diabetes te beïnvloeden en stimuleert de deelnemer een persoonlijk actieplan te maken met SMART-doelstellingen.
• Groepsgrootte:
  De groep bestaat uit maximaal 12 personen en eventuele partners
• Trainers:
  De cursus wordt door een koppel van 2 trainers gegeven die als hulpverleners werken in de diabeteszorg: bijvoorbeeld een diëtist, praktijkondersteuner, diabetesverpleegkundige, arts of psycholoog.
• Benodigde tijd voor deelnemers:
  PRISMA is een cursus van totaal zeven uur die verdeeld over 2 dagdelen of 3 avonden kan worden gegeven.

Doelgroep(en)

Diabetes type 2: (Hierbij kan het gaan om mensen die pas zijn gediagnosticeerd met diabetes type 2, maar is ook geschikt voor hen die al langer bekend zijn met de aandoening.)
Volwassenen

Validatie en effectiviteit

• Informatie over de Desmond en effectiviteit: DESMOND
• PRISMA studie naar effecten op voedingsgedrag
  Leibbrandt e.a., Effects of the PRISMA programm on dietary intake: A pilot study, Clinical Nutrition 2009
• PRISMA en stemming: in 2015 is de patiëntdata van het implementatie-onderzoek extra geanalyseerd, waarbij is gekeken naar stemming in relatie tot PRISMA. Samenvatting van het onderzoek.
• PRISMA onderzoeksrapport: Samenvatting

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Het VUmc biedt PRISMA train-de-trainercursussen aan, om bekend te raken met het programma en met de methodiek.
Zie ook onder: Scholing

Vorm

Een interdisciplinair groepsprogramma, als aanvulling op de individuele begeleiding.

Waar te vinden?

PRISMA- VUmc

Kosten

Voor mensen met diabetes die deelnemen aan PRISMA: gratis
Train-de-trainercursus: €795 per persoon. Twee dagen van 9.30-17.00 uur. In company training op aanvraag.

Ontwikkeld door /contactpersoon

PRISMA is een bewerking van het Engelse DESMOND programma. DESMOND staat voor Diabetes Education and Self Management for Ongoing and Newly Diagnosed en is ontwikkeld door het Portsmouth Diabetes Centre (UK) om mensen met diabetes type 2 meer grip op hun aandoening te laten krijgen. DESMOND is effectief gebleken bij nieuw gediagnosticeerde diabetes type 2 patiënten. In het VUmc is DESMOND vertaald en bewerkt, om het geschikt te maken voor de situatie in Nederland en om het bruikbaar te maken voor zowel de eerstelijns als de tweedelijnszorg. Zo ontstond PRISMA: PRoactieve Interdisciplinaire Self MAnagement.

VUmc – PRISMA-diabetes

Organisaties die werken met methode / instrument

VUmc
Medrie

PRISMA wordt momenteel op zo’n 30 plekken in Nederland gegeven, zowel in de eerste als in de tweede lijn.

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

• PRISMA onderzoeksrapport: Samenvatting
• Artikel in De Eerstelijns febr 2016: Gestructureerd aanbieden zelfmanagement-educatie bij diabetes niet vanzelfsprekend,  Conclusies uit de PRISMA implementatiestudie
• Ervaringen Zorggroep Medrie Zwolle,

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: februari 2016