Berichten

patientprofiel

Nationale Diabetes Challenge

/1 Reactie/in , /door

Doel

Met ondersteuning van de Bas van de Goor Foundation (BvdGF) organiseren lokale zorgverleners – zoals huisartsen, praktijkondersteuners, fysiotherapeuten, diëtisten, diabetes- en wijkverpleegkundigen – wekelijks een wandeling voor mensen met diabetes.

Toelichting instrument

Met ondersteuning van de BvdGF organiseren lokale zorgverleners (zoals huisartsen, praktijkondersteuners, fysiotherapeuten, diëtisten, diabetes- en wijkverpleegkundigen) wekelijks een wandeling voor mensen met diabetes. Zo helpen ze hen op weg naar een gezonde leefstijl. In kleine stappen trainen de deelnemers, samen met hun zorgverlener, 16 tot 20 weken voor de Nationale Diabetes Challenge Week eind september.

Doelgroep(en)

Dit project richt zich in eerste instantie op mensen met diabetes, maar ook mensen zonder diabetes zijn van harte welkom.

Validatie en effectiviteit

Deelnemers worden gezonder, fitter en voelen zich mentaal beter na deelname aan de Nationale Diabetes Challenge, blijkt uit onderzoek.

Resultaten NDC 2016

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Er is geen aanvullende training nodig, de BvdGF organiseert in de aanloop naar de NDC landelijke informatie-avonden voor zorgverleners en geïnteresseerden.

Vorm

Gezamenlijke wandeltraining onder begeleiding van een professional (diëtist, praktijkondersteuner, huisarts)

Waar te vinden?

Nationale Diabetes Challenge

Kosten instrument

Geen

Ontwikkeld door /contactpersoon

Bas van de Goor Foundation

Contactpersoon: Jeroen Flim (jeroen@bvdgf.org)

Organisaties die werken met methode / instrument

Ruim 162 deelnemende locaties in 2017

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

Het grootste succes was afgelopen jaren niet het aantal mensen dat meedeed, maar vooral het resultaat dat het wandelen deze mensen had opgeleverd, blijkt uit het onderzoek.

  • Buik- en heupomvang van deelnemers nam gemiddeld met meer dan 4 cm af.
  • Voor veel mensen werd de medicatie (drastisch) verminderd en soms zelfs stopgezet.
  • De deelnemers hadden heel veel plezier in het wandelen met een groep. Na de challenge gaven ze hun leven een hoger cijfer dan daarvoor. Van de mensen met verhoogd risico op een depressie had 59% dit na de challenge niet meer.
  • 88% van de mensen wandelt door na de challenge.

Resultaten NDC 2016

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: december 2017

voorbereiding consult

Gespreksmodel voor diabetesjaargesprek (in ontwikkeling)

/0 Reacties/in , /door

Doel

Een innovatief gespreksmodel voor het diabetesjaargesprek met als doel zorg op maat en meer rekening te houden met complexe situatie van persoon met diabetes.

Toelichting instrument

Het diabetesjaargesprek richt zich op de integrale toestand van de diabetes patiënt en heeft niet zoals de gebruikelijke jaarcontrole vooral een medische focus; Het gesprek volgt 4 stappen:

  1. behandelaar en patiënt bespreken persoonlijke context patient;
  2. stellen gezondheidsgerelateerde- en persoonlijke doelen op;
  3. maken samen een keuze voor een haalbare strategie om doelen te bereiken;
  4. afspraken over wat professional doet en wat patiënt zelf doet

Doelgroep(en)

Diabetes

Validatie en effectiviteit

Het door de NDF ontwikkelde gespreksmodel als basis voor het diabetesjaargesprek is in 2015 eerst onderzocht in een pilot onder 25 artsen en 150 patiënten. Daarna startte in 2016 een grootschalig onderzoek naar de toepasbaarheid en meerwaarde van het nieuwe model onder 1500 patiënten en 100 artsen, zowel in de eerste als de tweede lijn. Dat onderzoek loopt tot juni 2018.

Mariska Brinkers is kaderarts diabetes en huisarts bij Huisartsenpraktijk Loosdrecht. Ze is een van 100 (huis)artsen die deelneemt aan het onderzoek naar het diabetesjaargesprek. “Ik doe met mijn praktijk mee en vind het erg leuk en interessant om mee te doen. Het prikkelt je eigen gedachtegang tijdens het consult en stimuleert om je nog meer te verplaatsen in de patiënt: wat betekent het hebben van de diabetes voor hem/haar en diens omgeving? Heeft hij/zij eigenlijk steun thuis bij het uitvoeren van goede voornemens? In hoeverre vormen piekeren of depressieve gedachten een rol? De voorbeeldvragenlijst, die ondersteuning biedt bij het toepassen van het NDF Gespreksmodelis een leidraad maar geen dwang, wat het mogelijk maakt het consult op maat te maken.”

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Scholing gewenst

Vorm

Gespreksmodel

Waar te vinden?

Interview via Zelfzorg Ondersteund: “Van standaard jaarcontrole naar diabetesjaargesprek”
NDF Personalized Diabetes Care gespreksmodel
NDF Personalized Diabetes Care: voorbeeldvragen voor het jaargesprek

Meer informatie over het project: zie www.expeditieduurzamezorg.nl onder tabblad ‘Personalized Diabetes Care’

Kosten instrument

—

Ontwikkeld door /contactpersoon

Onderdeel van het project Personalized Diabetes Care (sinds 2014 NDF);
Contactpersoon: Heidi van Vugt, NDF;
Onderzoek door Juliuscentrum en LUMC; Prof dr. G. Rutten: Prof. dr. E. de Koning; Prof.dr. J. Seidell

Organisaties die werken met methode / instrument

Nog in ontwikkeling

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

—

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijgewerkt december 2017

vragenlijst

Tailored Adherence and Self-Management Abilities (TASMAN)

/0 Reacties/in , /door

Doel

De vragenlijst geeft een snel inzicht voor patiënt en zorgverlener of patiënt in staat is tot zelfmanagement en welk aspect (coping of self-effiacy) verbeterd dient te worden.
De TASMAN vragenlijst bestaat uit twee componenten/ denkbeelden over de eigen rol in gezondheid: Self-effiacy en coping. Deze zijn gekozen omdat dit beïnvloedbaar gedrag is. Patiënten die wel en niet in staat zijn tot zelfmanagement.

Toelichting instrument

Het instrument is gebaseerd op de (General Self-efficacy scale) en UPCC (Utrecht Proactive Coping Competencies). De vragen uit deze lijsten die het best correleerde met de SMAS-30 (self-Management Ability Scale) werden geselecteerd en vormen de TASMAN vragenlijst

Doelgroep(en)

COPD

Validatie en effectiviteit

Theoretische / wetenschappelijke onderbouwing: Zelfregulatiemodel van Howard Leventhal en sociale-cognitie theorie van Bandura vormen de theoretische basis. Vooral bedoeld om adherence te verbeteren.

Gevalideerd bij mensen met COPD.
In een vervolgonderzoek zal dit instrument ook gevalideerd worden bij astma en diabetespatiënten. Dit is nog in ontwikkeling. Het is de bedoeling dat in vervolgonderzoek een afkappunt vastgesteld wordt die de patiënt in ‘goed/slecht’ zelfmanagement verdeeld, gebaseerd op de score in de TASMAN vragenlijst.

Training / opleiding zorgverlener gewenst

—

Vorm

Vragenlijst

Waar te vinden?

TASMAN vragenlijst

Kosten instrument

—

Ontwikkeld door /contactpersoon

TASMAN ontwikkeld door Boehringer Ingelheim.
Contactpersoon: Maarten Voorhaar

Organisaties die werken met methode / instrument

—

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

—

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijgewerkt juli 2017: met informatie NIVEL ‘Inventarisatie meetinstrumenten zelfmanagementondersteuning’

patientprofiel

Brand Strategie Research-Model

/0 Reacties/in , /door

Doel

Doelgroepsegmentatie in 8 profielen vindt plaats samen met zorgverleners via het Brand Strategie Research-model (BSR). Het BSR-model verkent en structureert de achterliggende waarden, behoeften en motieven en daaruit voortkomend gedrag van mensen binnen een bepaald domein van de zorg;

Toelichting instrument

8 profielen die variëren op twee dimensies: Extravert- Introvert en Ik-gericht -Wij gericht.

  1. Ontkennend. Geloven ineen wonder; gaan over grenzen
  2. Optimistisch; delen van leed; ongecompliceerd; gebruik maken van anderen;
  3. Weinig verwachtingen, overgave aan afhankelijkheid, wil graag ergens bij horen;
  4. Bescheidenheid; wil anderen niet lastig vallen; kiest voor bekende
  5. Angstig, verlies van zelfcontrole, preventief
  6. Kritisch, zoveel mogelijk informatie, bang voor verlies identiteit
  7. Leidend; bepaalt zelf; verwacht state-of-the-art. Klant is koning
  8. Pragmatisch. Gaat op zoek naar oplossing om onafhankelijk te blijven. Laat zich niet beperken.

Voor zorgverlener herkenbare profielen van patiënten die variëren op:

  • mate waarin patienten zelf op zoek gaan naar ondersteuning
  • mate waarin zij behoefte hebben aan professionele ondersteuning
  • mate waarin ze behoefte hebben aan ondersteuning eigen sociale omgeving.

Geven daarnaast inzicht in persoonlijke situatie, hoe mensen omgaan met zorg, wat grootste frustraties en valkuilen zijn. Op basis van zorgbehoeften wordt passend zorgaanbod gedaan.

Doelgroep(en)

COPD
Diabetes
Hart- en vaatziekten

Validatie en effectiviteit

Gevalideerd in het buitenland.
Mate van validatie binnen de zorg hier in Nederland op basis van beschikbare gegevens is onduidelijk.

Training / opleiding zorgverlener gewenst

—

Vorm

Branddoctors Mixe introduceert het model binnen een organisatie en legt de 8 profielen uit. Patiënten worden ingedeeld op basis van eerdere ervaringen met de patiënt en eventueel aanvullende vragen tijdens een consult die door Mixe worden geleverd. Het gaat er om dat patiënten voor zorgverleners in herkenbare groepen kunnen worden verdeeld die specifieke aandacht, zorg en begeleiding nodig hebben. Gegeven de profielen werken zorgverleners samen met Mixe zorgpaden uit.

Waar te vinden?

Website SAMR

Kosten instrument

—

Ontwikkeld door /contactpersoon

Ontwikkeld door: Smartagent Compagny

Het BSR model is wereldwijd gebruikt en gevalideerd en in Nederland door Mixe toegepast op de zorg, gebaseerd op bestaande info en ervaringen van patiënten en zorgverleners; identificatie van kritieke momenten per profiel waar ondersteuning nodig is en waar dus ook zelfzorg kan worden toegepast.
Centraal in deze methodiek is dat segmentatie vindt plaats door zorgverleners waardoor zij gaan werken met voor hen herkenbare profielen.

Organisaties die werken met methode / instrument

—

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

—

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijgewerkt juli 2017: met informatie NIVEL ‘Inventarisatie meetinstrumenten zelfmanagementondersteuning’

patientprofiel

PROFILe

/0 Reacties/in /door

Doel

Aanbevelingen voor tailored care op basis van 4 tot  8 patiëntprofielen gebaseerd op ziektekenmerken (ziekteduur, ernst, comorbiditeit) en soci-demografische kenmerken (leeftijd, geslacht, opleiding).

Toelichting instrument

Op basis van literatuuronderzoek,  datamining, samenwerking met experts, patiënten data worden profielen opgesteld; profielen worden gevalideerd op basis van oordeel professionals en patiënten en zorgregistratiedata; discrete choice experiment wordt gebruikt om voorkeuren van patiënten per profiel voor onderdelen van zelfmanagement(ondersteuning) te bepalen.

Doelgroep(en)

Diabetes type 2

Validatie en effectiviteit

—

Training / opleiding zorgverlener gewenst

—

Vorm

—

Waar te vinden?

Is nog niet beschikbaar.

Kosten instrument

—

Ontwikkeld door /contactpersoon

Universiteit van Maastricht , Dep. of Health Service Research; Prof. dr. Dirk Ruwaard; Prof. Nicolaas Schaper.
PROFILe is nog in ontwikkeling: Studie-design
Looptijd 2014-2018. Na ontwikkeling zal het werken met de patiëntprofielen getest worden in 8 huisartspraktijken in Limburg.
Contactpersoon: Dorijn Hertroijs: d.hertroijs@maastrichtuniversity.nl

Organisaties die werken met methode / instrument

Moet straks toepasbaar zijn binnen eerstelijns zorg.

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

—

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijgewerkt juli 2017: met informatie NIVEL ‘Inventarisatie meetinstrumenten zelfmanagementondersteuning’

individueel aanbod

Bewegingstool – It’s LiFe!

/0 Reacties/in /door

Doel

It’s LiFe: Interactive Tool for Self-management through Lifestyle Feedback. Een tool die gebruikers stimuleert om te gaan bewegen in combinatie met coaching door de POH.

Toelichting instrument

De tool bestaat uit een bewegingsmeter, die draadloos is verbonden met een smartphone en een online coaching systeem. Via een app en op een website is te zien hoeveel minuten er bewogen is in relatie tot persoonlijke doelen. Gebruik van de tool is ingebed in een zorgprogramma dat bestaat uit extra consulten bij de praktijkondersteuner. In de huisartsenpraktijk kan de praktijkondersteuner de beweegresultaten van gebruikers van de tool via het coaching systeem monitoren.

  • Hoe in de praktijk te gebruiken:
    De praktijkondersteuner werk aan de hand van een ZOP (Zelfmanagement Ondersteunings Programma) in combinatie met de It’s LiFe! monitoring en feedback tool. Deze tool geeft feedback op de lichamelijke activiteit van de patiënt via een app op een smartphone.
  • Benodigde tijd:
    Tijdinvestering POH: 1-3 extra ter aanvulling op de gebruikelijke zorg, verspreid over een periode van ten minste zes maanden

Doelgroep(en)

Diabetes
COPD
Zorgverleners – praktijkondersteuner

Validatie en effectiviteit

  • Gevalideerd en effectief bij mensen met diabetes en COPD
  • Meer informatie: U kunt het proefschrift van Sanne van der Weegen en het proefschrift van Renée Verwey downloaden via de website van Vilans

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Scholing/ instructie gewenst m.b.t. ZOP en monitoringssysteem

Vorm

  • Bewegingstool: bewegingsmeter gecombineerd met app/website
  • ZOP: Zelfmanagement Ondersteunings Programma (gebaseerd op het ‘Vijf A’s model’ (Assess- AdviseAgree-Assist- and Arrange) een begeleidingsmodel ter ondersteuning van zelfmanagement.

Waar te vinden?

Informatie op te vragen bij Vilans

Kosten instrument

Niet bekend

Ontwikkeld door /contactpersoon

  • Ontwikkeling: De Universiteit Maastricht samen met de Limburgse bedrijven Sananet en Maastricht Instruments
  • Ontwikkeld binnen het project: It’s LiFe! project (Interactive Tool for Self-management through Lifestyle Feedback
  • Contactpersoon: Sanne van der Weegen  – Vilans

Organisaties die werken met methode / instrument

Niet bekend

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

Artikel: Bewegingstool effectief bij diabetes en copd

 

 

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: februari 2016

competenties

Competentiescan Zelfmanagement-educatie bij diabetes

/0 Reacties/in /door

Doel

Een team of individuele zorgverlener kan d.m.v. 0, 90 of 360 graden feedback een inschatting maken in hoeverre hij over de competenties zelfmanagement-educatie bij diabetes beschikt en waar een leerbehoefte bestaat.

Toelichting instrument

Het competentieprofiel en de -scan zijn informatieve- en bewustwordingsinstrumenten. Het gebruik van beide instrumenten kan als eerste stap een houvast zijn voor zorgverleners om met zelfmanagement-educatie aan de slag te gaan.

  • Hoe in de praktijk te gebruiken:
    Digitaal beschikbare competentiescan waarbij u op startpagina keuze maakt voor een individuele scan, of een scan in te vullen door collega/team. Per competentiegebied scoort de zorgverlener de aanwezigheid van competenties op een schaal van 1-4. De samenvatting is weergegeven in een spinnenwebdiagram  met aansluitend hierop advies t.a.v. trainingsmodellen voor scholing. De scan is op te slaan als PDF en toe te voegen aan eigen persoonlijk dossier van de zorgverlener.

Doelgroep(en)

Zorgverleners, individueel en/of in teamverband

Validatie en effectiviteit

Niet bekend

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Direct inzetbaar

Vorm

Webtool

Waar te vinden?

Competentiescan zelfmanagement-educatie diabetes

Kosten instrument

Gratis

Ontwikkeld door /contactpersoon

Nederlandse Diabetes Federatie
Corrine Brinkman

Organisaties die werken met methode / instrument

Expeditie Parkstad Zelfmanagement

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

Niet bekend

 

 

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: februari 2016

competenties

Competentieprofiel Zelfmanagement-educatie bij diabetes

/0 Reacties/in /door

Doel

In het competentieprofiel zijn de competenties, onderverdeeld naar 7 competentiegebieden (CanMeds model), beschreven waarvan het wenselijk is dat deze aanwezig zijn binnen het multidisciplinaire diabetesteam. De competenties zijn functioneel beschreven (er wordt geen onderscheid gemaakt naar bepaalde disciplines).
Het competentieprofiel kan op praktijkniveau een hulpmiddel zijn om patiëntgerichte diabetes zelfmanagement-educatie vorm te geven en de kwaliteit ervan te bewaken.

Toelichting instrument

In het profiel wordt aandacht besteed aan definiëring van begrippen, visie op zelfmanagement en zelfmanagement- ondersteuning en ziektespecifieke aandachtspunten (diabetes mellitus). Per competentiegebied wordt een korte algemene omschrijving gegeven waarna de competenties en voorbeelden van methoden en technieken behorend bij de betreffende competentie zijn weergegeven. Hiermee kan de zorgverlener zich een voorstelling maken van de competentie en heeft hij de mogelijkheid zich verder te verdiepen in het achtergrondmateriaal.

  • Hoe in de praktijk te gebruiken:
    Het profiel kan gebruikt worden in combinatie met de competentiescan. Het competentieprofiel en de -scan zijn informatieve- en bewustwordingsinstrumenten. Met de scan kan een team of individuele zorgverlener d.m.v. 0, 90 of 360 graden feedback een inschatting maken in hoeverre hij over de competenties beschikt en waar een leerbehoefte bestaat.

Doelgroep(en)

Zorgverleners

Validatie en effectiviteit

Niet bekend

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Direct inzetbaar

Vorm

Competentieprofiel: Brochure in PDF
Competentiescan: digitale webtool

Waar te vinden?

Competentieprofiel Zelfmanagement-educatie bij diabetes

Kosten instrument

Gratis

Ontwikkeld door /contactpersoon

Nederlandse Diabetes Federatie
Corrine Brinkman

Organisaties die werken met methode / instrument

Expeditie Parkstad Zelfmanagement

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

Niet bekend

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: februari 2016

Zorgplan

Individueel Zorgplan Diabetes

/0 Reacties/in /door

Doel

Het individueel zorgplan Diabetes geeft richting aan het zorgproces voor mensen met diabetes door de behoeften van de patiënt als uitgangspunt te nemen en te vertalen in zorgdoelen.

Toelichting instrument

Een brochure waarin voor de mensen met diabetes vier stappen beschreven zijn om zelf de diabetes onder controle te houden:

  1. U bespreekt met uw zorgverlener hoe het met u gaat;
  2. U houdt uw leefgewoonten en meetwaarden bij;
  3. U bepaalt wat u moet doen om de kans op complicaties te verkleinen, het  actieplan;
  4. U kijkt terug op wat u heeft gedaan.

Doelgroep(en)

Diabetes
Volwassenen

Validatie en effectiviteit

Niet bekend

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Scholing gewenst voor de zorgverlener: coachende vaardigheden en werken met een IZP

Vorm

Waar te vinden?

Individueel Zorgplan Diabetes

Kosten instrument

Gratis

Ontwikkeld door /contactpersoon

Diabetes Vereniging Nederland
Vilans
Nationaal Actieprogramma Diabetes / Nederlandse Diabetes Federatie

Organisaties die werken met methode / instrument

Niet bekend

Voorbeelden, succes- en faalfactoren uit de praktijk

Niet bekend

 

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: februari 2016

Toolkit / handreiking

Handreiking IZP Diabetes voor zorgverleners

/0 Reacties/in , /door

Doel

Een handreiking voor zorgverleners bij het werken met een individuele zorgplan Diabetes.

Toelichting instrument

De handreiking is een leidraad. Handvatten worden gegeven hoe de zorgverlener kan starten met het individueel zorgplan: aandacht voor de voorbereiding, welke wijze diabetes zelfmanagementondersteuning vorm zal krijgen, bepalen van het doel van het team, randvoorwaarden en introductie van het individueel zorgplan diabetes bij patiënten. Na de voorbereiding tips voor het aan de slag gaan met het zorgplan in vier stappen.

Doelgroep(en)

Zorgverleners

Validatie en effectiviteit

Niet bekend

Training / opleiding zorgverlener gewenst

Direct inzetbaar

Vorm

Brochure in PDF

Waar te vinden?

Een praktische handreiking voor zorgverleners

Kosten instrument

Gratis

Ontwikkeld door /contactpersoon

Diabetes Vereniging Nederland
Vilans
Nationaal Actieprogramma Diabetes / Nederlandse Diabetes Federatie

Organisaties die werken met methode / instrument

Niet bekend

Voorbeelden, succes en faalfactoren uit de praktijk

In de handreiking (vanaf blz 9) zijn de eerste ervaringen van mensen met diabetes en hun zorgverleners opgenomen.

 

Datum van bijwerken /plaatsing instrument

Bijwerken: februari 2016